Rode klaver

Over de toepassing van rode klaver bij kanker(behandelingen) verschenen vooral studies bij dieren of in cellen. Die gingen over het gebruik van rode klaver bij hormoongevoelige kankers om premenopauzale klachten (zoals opvliegers) als gevolg van de behandeling te verzachten.  

Behandeling van kanker
 

Eén kleine studie bij 36 mannen met prostaatkanker onderzocht of de inname van supplementen met rode klaver gedurende enkele weken voor de operatie een effect had op apoptose (celdood) van prostaatkankercellen.  

• Er was geen effect op prostaat specifiek antigeen (PSA, een waarde die kan stijgen door prostaatkanker) of testosteronwaarden, maar een lichte verhoging in apoptose van prostaatkankercellen (7). 

• Deze kleine studie was van lage methodologische kwaliteit en moet eerst nog verder bevestigd worden door grote, goed opgezette studies die ook naar de overleving kijken voor we hier conclusies kunnen trekken. 

Tot op heden is er dus geen bewijs bij mensen dat supplementen met rode klaver nuttig zouden zijn bij de behandeling van kanker.  

Behandeling van nevenwerkingen van kankerbehandelingen 

Eén kleine studie bij 38 mensen met borstkanker onderzocht of rode klaver een verzachtend effect zou kunnen hebben op nevenwerkingen van kankerbehandelingen (als gevolg van bestralingen of chemotherapie), zoals opvliegers.   

• De studie toonde een vermindering van nachtelijk zweten, maar geen verband met opvliegers of levenskwaliteit (8).  

• Dit was een waarnemende studie bij een kleine groep mensen en toont dus geen oorzakelijk verband aan.  

Studies zoals deze moeten nog verder bevestigd worden door grote, goed opgezette studies voor we hier conclusies kunnen trekken. 

Kanker voorkomen

Het wetenschappelijk onderzoek naar het voorkomen van kanker met rodeklaversupplementen is vooral gebaseerd op waarnemend onderzoek. Daardoor toont het geen oorzakelijk verband aan. 

• Bij colorectale kanker is er een studie van lage kwaliteit die geen verband kon zien tussen inname van rode klaver en daling van IGF1 (9).  

• IGF1 is een insulineachtige groeifactor. Een hoog IGF1 wordt in verband gebracht met een hogere kans om kanker te ontwikkelen.  

• Ook bij het voorkomen van borstkanker lijkt rode klaver geen rol te spelen (10). 

 Deze studies moeten nog verder bevestigd worden door grote, goed opgezette studies voor we hier conclusies kunnen trekken. 

Rode klaver wordt in het algemeen als veilig beschouwd. 

Nevenwerkingen

Over het algemeen zijn er weinig bijwerkingen bij het gebruik van rodeklaversupplementen. Een veilige inname is maximaal 40-80 mg/dag (3). Mogelijke bijwerkingen kunnen zijn:  

• hoofdpijn,  

• spierpijn,  

• misselijkheid,  

• gevoelige borsten of klieren,  

• duizeligheid,  

• uitslag. 

Interacties met kankerbehandelingen

Doordat voedingssupplementen met rode klaver soms hoge concentraties isoflavonen bevatten, en er onvoldoende studies bestaan, wordt het gebruik ervan uit voorzichtigheid afgeraden bij hormoongevoelige kankers. Dat is omwille van de oestrogeenachtige eigenschappen, die kankercellen zouden kunnen stimuleren (11).  

• Bij dierstudies vonden onderzoekers mogelijke nadelige interacties van isoflavonen met tamoxifen. Vanuit het labo is het echter nog een stap naar de echte wereld. Daardoor is er onvoldoende bewijs dat dit klinisch relevant is (11-13). 

Andere interacties 

• De coumarines die aanwezig zijn in supplementen met rode klaver kunnen een bloedverdunnend effect hebben. Daarom is het niet aangeraden om deze supplementen te gebruiken als je stoornissen in je bloedingsmechanisme hebt of bloedverdunners neemt.  

• Ook als je zwanger bent of borstvoeding geeft, is het gebruik van rodeklaversupplementen afgeraden.  

We raden (kanker)patiënten aan om voedingssupplementen, zoals rode klaver, enkel te nemen als de behandelende arts ze aanbeveelt, na het vaststellen van een tekort. 

Geraadpleegde databanken 

• Complementary and Alternative Medicine for Cancer (CAM Cancer), Noorwegen.  www.cam-cancer.org. CAM Cancer is niet verantwoordelijk voor de vertaling van hun informatie. 

• Memorial Sloan-Kettering Cancer Center (MSKCC), Verenigde Staten.  www.mskcc.org/cancer-care/diagnosis-treatment/symptom-management/integrative-medicine/herbs/search  

1. Mohsen A, Fatemeh K, Leila N, Mona P, Mohammad Z, Mozafar K. Pharmacological and therapeutic properties of the Red Clover (Trifolium pratense L.): an overview of the new finding. J Tradit Chin Med. 2021;41(4):642-9.
2. Ososki AL, Kennelly EJ. Phytoestrogens: a review of the present state of research. Phytother Res. 2003;17(8):845-69.
3. Natural Medicine Comprehensive Database: Red Clover.
4. Ghazanfarpour M, Sadeghi R, Roudsari RL, Khorsand I, Khadivzadeh T, Muoio B. Red clover for treatment of hot flashes and menopausal symptoms: A systematic review and meta-analysis. J Obstet Gynaecol. 2016;36(3):301-11.
5. Oh MR, Park JH, Park SK, Park SH. Efficacy of plant-derived dietary supplements in improving overall menopausal symptoms in women: An updated systematic review and meta-analysis. Phytother Res. 2024;38(3):1294-309.
6. Lethaby AE, Brown J, Marjoribanks J, Kronenberg F, Roberts H, Eden J. Phytoestrogens for vasomotor menopausal symptoms. Cochrane Database Syst Rev. 2007(4):Cd001395.
7. Jarred RA, Keikha M, Dowling C, McPherson SJ, Clare AM, Husband AJ, et al. Induction of apoptosis in low to moderate-grade human prostate carcinoma by red clover-derived dietary isoflavones. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2002;11(12):1689-96.
8. Ma H, Sullivan-Halley J, Smith AW, Neuhouser ML, Alfano CM, Meeske K, et al. Estrogenic botanical supplements, health-related quality of life, fatigue, and hormone-related symptoms in breast cancer survivors: a HEAL study report. BMC Complement Altern Med. 2011;11:109.
9. Vrieling A, Rookus MA, Kampman E, Bonfrer JM, Korse CM, van Doorn J, et al. Isolated isoflavones do not affect the circulating insulin-like growth factor system in men at increased colorectal cancer risk. J Nutr. 2007;137(2):379-83.
10. Fritz H, Seely D, Flower G, Skidmore B, Fernandes R, Vadeboncoeur S, et al. Soy, red clover, and isoflavones and breast cancer: a systematic review. PLoS One. 2013;8(11):e81968.
11. Booth NL, Overk CR, Yao P, Burdette JE, Nikolic D, Chen SN, et al. The chemical and biologic profile of a red clover (Trifolium pratense L.) phase II clinical extract. J Altern Complement Med. 2006;12(2):133-9.
12. Ju YH, Doerge DR, Allred KF, Allred CD, Helferich WG. Dietary genistein negates the inhibitory effect of tamoxifen on growth of estrogen-dependent human breast cancer (MCF-7) cells implanted in athymic mice. Cancer Res. 2002;62(9):2474-7.
13. Liu B, Edgerton S, Yang X, Kim A, Ordonez-Ercan D, Mason T, et al. Low-dose dietary phytoestrogen abrogates tamoxifen-associated mammary tumor prevention. Cancer Res. 2005;65(3):879-86.