Zwarte zilverkaars (Actaea racemosa, Cimicifuga racemosa) is een plant afkomstig uit Noord-Amerika, die al eeuwenlang gebruikt wordt in de traditionele geneeskunde (1). De plant behoort tot de ranonkelfamilie. In de wortels of wortelstok van de plant zitten actieve stoffen die mogelijk voordelen hebben voor de gezondheid, zoals triterpene glycosiden, cimicifugine, vetzuren en isoflavonen (2, 3). Omwille van die actieve stoffen wordt zwarte zilverkaars als supplement gebruikt onder de vorm van capsules, tabletten of thee.
Zwarte zilverkaars wordt vooral gebruikt als voedingssupplement om klachten die samengaan met de menopauze te verlichten, zoals opvliegers en nachtelijk zweten (1, 3, 4). Het mechanisme daarachter is nog niet bekend, maar er wordt verondersteld dat de actieve stoffen in zwarte zilverkaars de hormoonhuishouding kunnen beïnvloeden, of inwerken op de hersengebieden die de lichaamstemperatuur regelen. (4, 5).
De onderzoeken rond zwarte zilverkaars bij de behandeling van kanker focussen zich voornamelijk op de toepassing bij borstkanker (5, 6).
Eén kleine waarnemende studie onderzocht of er een verband is tussen inname van zwarte zilverkaars en herval van borstkankerDe studie zag een lager risico op herval in de groep die zwarte zilverkaars nam in vergelijking met een controlegroep, maar dat kan ook te wijten zijn aan andere factoren, zoals een betere medicatie-inname in die groep (7).
Op dit moment is er dus geen bewijs dat zwarte zilverkaars zou helpen om herval van borstkanker te voorkomen.
Er zijn enkele studies die nagingen of inname van een supplement met zwarte zilverkaars een verzachtend effect zou kunnen hebben op nevenwerkingen van borstkankerbehandelingen, zoals menopauzale klachten (vooral opvliegers).
De resultaten van deze studies zijn tegenstrijdig.
Een beschermend effect is niet uit te sluiten, maar er is meer onderzoek nodig voor we dat effect bij patiënten met borstkanker kunnen bevestigen.
Enkele kleine waarnemende studies onderzochten of er een verband is tussen inname van zwarte zilverkaars en het voorkomen van borstkanker. De resultaten werden samengevat in een systematisch literatuuroverzicht, maar waren onduidelijk (5).
Op dit moment is er dus geen bewijs dat zwarte zilverkaars zou helpen om borstkanker te voorkomen.
Zwarte zilverkaars wordt algemeen als veilig erkend.
Bijwerkingen van supplementen met zwarte zilverkaars zijn zeldzaam, maar eventueel kunnen maag-darmproblemen optreden, zoals misselijkheid, naast gewrichtspijn en uitslag (8, 9). In het verleden werd het gebruik van zwarte zilverkaars ook in verband gebracht met leverproblemen, maar dat kon niet bevestigd worden door goed opgezette studies bij mensen (10).
Ben je zwanger of geef je borstvoeding? Er is onvoldoende bewijs over de veiligheid van zwarte-zilverkaarssupplementen bij zwangerschap en borstvoeding. Daarom is het niet aanbevolen om zwarte zilverkaars in te nemen (11).
Tot op heden is er geen interactie van zwarte-zilverkaarssupplementen met andere kankerbehandelingen gerapporteerd (12). Wees voorzichtig bij het gebruik en meld combinatiegebruik zeker aan je arts.
Tot op heden is er geen interactie van zwarte-zilverkaarssupplementen met andere geneesmiddelen gerapporteerd (12). Wees voorzichtig bij het gebruik en meld combinatiegebruik zeker aan je arts.
