Spirulina

Spirulina

Wat is spirulina?

Spirulina is een soort blauwgroene alg, die bestaat uit twee soorten blauwalgen: Arthrospira platensis en Arthrospira maxima. De naam verwijst naar de spiraalvorm van die algen. 

  • Spirulina is terug te vinden in de natuur rond zoutwatermeren, voornamelijk in Afrika en Mexico, maar kan ook commercieel gekweekt worden als voedingssupplement 
  • Spirulina wordt onder andere gebruikt om voeding te kleuren (1, 2)

Gebruik van spirulina als voedingssupplement 

 Spirulina is rijk aan: 

  • proteïnes (alle essentiële aminozuren),  
  • vitamines zoals de B-vitamines, 
  • mineralen zoals ijzer (1-3). 

Spirulina bevat ook phycobiliproteïnen zoals phycocyanine. Phycocyanines zorgen voor de unieke blauwe kleur, maar zouden ook een antioxidatief effect hebben (1, 2). Dat betekent dat ze vrije radicalen (schadelijke deeltjes die de cellen van ons lichaam aantasten) kunnen neutraliseren. Zij komen vooral voor in groenten en fruit. 

Spirulina komt voor als voedingssupplement in de vorm van tabletten, capsules of poeder. Het wordt gekweekt in tanks met zout water en vervolgens gedroogd en verwerkt (3).   

Spirulina wordt wel eens gebruikt omwille van mogelijke positieve effecten op het immuunsysteem, de lichaamssamenstelling en het lipidenprofiel (de vetsamenstelling in het bloed). Het wordt ook gebruikt bij: 

  • Cardiovasculaire aandoeningen (aandoeningen aan het hart en de bloedvaten),  
  • Allergie,  
  • virale infecties, 
  • kanker (1, 3-6) 

Wat zijn de toepassingen van spirulina bij kanker(behandeling)?

Er bestaan meerdere hypothesen over een mogelijk beschermende werking van spirulina bij kanker, zoals:  

  • Kleine studies bij gezonde vrijwilligers tonen een verbetering in een aantal biomarkers van het immuunsysteem (7) (8, 9). 
  • Dierenstudies lijken een beschermend effect te tonen van spirulina op de giftigheid (toxiciteit) van chemotherapie (10-12). 

Deze theorieën moeten nog verder bewezen worden in grote, goed opgezette studies bij patiënten (klinische studies).  

Er zijn op dit moment slechts 2 kleine klinische studies die de toepassing van spirulina bij kanker(behandeling) nagaan.  

Behandeling van kanker

Er is op dit moment geen bewijs uit klinische studies dat spirulina kanker zou kunnen genezen. 

Behandeling van nevenwerkingen van kankerbehandelingen

Tot op heden zijn er geen goed opgezette studies die onderzoeken of spirulina helpt bij de nevenwerkingen van kankerbehandelingen, zoals het verbeteren van de immuniteit na chemotherapie.  

  • Eén studie bij 100 patiënten suggereerde dat spirulina de immuniteit verbetert bij chemotherapie, maar gaf te weinig details (13).
     

Dit soort onderzoek vraagt om verdere bevestiging voor we conclusies kunnen trekken.

Voorkomen van kanker 

Tot op heden zijn er geen goed opgezette studies die de toepassing van spirulina bij het voorkomen van kanker nagaan.  

  • Eén studie suggereerde positieve effecten op het voorkomen van mondkankers bij Indische tabakkauwers, maar die studie kon tot op heden nog niet herhaald worden (14).
     

Er is op dit moment geen bewijs dat spirulina helpt om kanker te voorkomen.  

Is spirulina veilig?

Nevenwerkingen  

Spirulina wordt algemeen aanzien als veilig, met weinig nevenwerkingen (3, 15).  

Mogelijke nevenwerkingen van spirulina zijn:  

  • diarree, 
  • winderigheid.  

Zeer zeldzame nevenwerkingen zijn:  

  • uitslag, 
  • allergische reacties, 
  • verhoogde leverwaarden.  

Er zijn tot op heden geen goed opgezette studies over de veiligheid van spirulina bij zwangerschap en borstvoeding. Ben je zwanger of geef je borstvoeding? Wees dan extra voorzichtig.   

  • Eén studie toonde bij langdurig spirulinagebruik van de moeder verhoogde calciumwaarden bij de baby (16).

In sommige blauwalgproducten zijn microcystines aanwezig, giftige stoffen die in heel hoge dosissen schadelijk zijn voor de lever, nieren en hersenen. Dat komt voornamelijk voor bij spirulina uit de natuur.  

Interacties met kankerbehandelingen

Er zijn tot op heden geen goed opgezette studies over de interactie van spirulina met kankerbehandelingen. We raden (kanker)patiënten aan om voedingssupplementen, zoals spirulina, enkel te nemen als de behandelende arts ze aanbeveelt, na het vaststellen van een tekort. 

Andere interacties 

  • Omwille van het mogelijk immuun stimulerend effect, zouden theoretisch gezien interacties kunnen optreden met geneesmiddelen die het immuunsysteem onderdrukken 
  • Er is theoretisch gezien ook een mogelijk risico op verhoogde bloedingen als je antistollingsmedicatie (‘bloedverdunners’) neemt.  

Of het ook zo werkt in de praktijk, is niet bewezen. We raden (kanker)patiënten aan om voedingssupplementen, zoals spirulina, enkel te nemen als de behandelende arts ze aanbeveelt, na het vaststellen van een tekort. 

Geraadpleegde databanken

  • Complementary and Alternative Medicine for Cancer (CAM Cancer), Noorwegen. www.cam-cancer.org. CAM Cancer is niet verantwoordelijk voor de vertaling van hun informatie. 

 

 

Referenties artikels

  1. Karkos PD, Leong SC, Karkos CD, Sivaji N, Assimakopoulos DA. Spirulina in clinical practice: evidence-based human applications. Evid Based Complement Alternat Med. 2011;2011:531053.
  2. Khan Z, Bhadouria P, Bisen PS. Nutritional and therapeutic potential of Spirulina. Curr Pharm Biotechnol. 2005;6(5):373-9.
  3. Database NMC.  [Available from: https://naturalmedicines.therapeuticresearch.com/].
  4. Rahnama I, Arabi SM, Chambari M, Bahrami LS, Hadi V, Mirghazanfari SM, et al. The effect of Spirulina supplementation on lipid profile: GRADE-assessed systematic review and dose-response meta-analysis of data from randomized controlled trials. Pharmacol Res. 2023;193:106802.
  5. Silva M, G MdS, Silva A, Lima LRA, Bezerra RP, Marques DAV. Bioactive Compounds of Arthrospira spp. (Spirulina) with Potential Anticancer Activities: A Systematic Review. ACS Chem Biol. 2021;16(11):2057-67.
  6. Zarezadeh M, Faghfouri AH, Radkhah N, Foroumandi E, Khorshidi M, Rasouli A, et al. Spirulina supplementation and anthropometric indices: A systematic review and meta-analysis of controlled clinical trials. Phytother Res. 2021;35(2):577-86.
  7. Nielsen CH, Balachandran P, Christensen O, Pugh ND, Tamta H, Sufka KJ, et al. Enhancement of natural killer cell activity in healthy subjects by Immulina®, a Spirulina extract enriched for Braun-type lipoproteins. Planta Med. 2010;76(16):1802-8.
  8. Løbner M, Walsted A, Larsen R, Bendtzen K, Nielsen CH. Enhancement of human adaptive immune responses by administration of a high-molecular-weight polysaccharide extract from the cyanobacterium Arthrospira platensis. J Med Food. 2008;11(2):313-22.
  9. Hirahashi T, Matsumoto M, Hazeki K, Saeki Y, Ui M, Seya T. Activation of the human innate immune system by Spirulina: augmentation of interferon production and NK cytotoxicity by oral administration of hot water extract of Spirulina platensis. Int Immunopharmacol. 2002;2(4):423-34.
  10. Bhattacharyya S, Mehta P. The hepatoprotective potential of Spirulina and vitamin C supplemention in cisplatin toxicity. Food Funct. 2012;3(2):164-9.
  11. Mohan IK, Khan M, Shobha JC, Naidu MU, Prayag A, Kuppusamy P, et al. Protection against cisplatin-induced nephrotoxicity by Spirulina in rats. Cancer Chemother Pharmacol. 2006;58(6):802-8.
  12. Khan M, Shobha JC, Mohan IK, Naidu MU, Sundaram C, Singh S, et al. Protective effect of Spirulina against doxorubicin-induced cardiotoxicity. Phytother Res. 2005;19(12):1030-7.
  13. Ge Y, Kang YK, Dong L, Liu LH, An GY. The efficacy of dietary Spirulina as an adjunct to chemotherapy to improve immune function and reduce myelosuppression in patients with malignant tumors. Transl Cancer Res. 2019;8(4):1065-73.
  14. Mathew B, Sankaranarayanan R, Nair PP, Varghese C, Somanathan T, Amma BP, et al. Evaluation of chemoprevention of oral cancer with Spirulina fusiformis. Nutr Cancer. 1995;24(2):197-202.
  15. Marles RJ, Barrett ML, Barnes J, Chavez ML, Gardiner P, Ko R, et al. United States pharmacopeia safety evaluation of spirulina. Crit Rev Food Sci Nutr. 2011;51(7):593-604.
  16. Moulis G, Batz A, Durrieu G, Viard C, Decramer S, Montastruc JL. Severe neonatal hypercalcemia related to maternal exposure to nutritional supplement containing Spirulina. Eur J Clin Pharmacol. 2012;68(2):221-2.

Ben je niet op de goede plaats?