Betaglucanen

Behandeling van kanker

Studies met betaglucanen tijdens de behandeling van kanker zijn zeer beperkt beschikbaar, en van lage wetenschappelijke kwaliteit. Tot op heden zijn er geen goed opgezette studies die de toepassing van betaglucanen bij de behandeling van kanker nagaan.

• • Twee kleine studies gingen na of maitake-extract de immuunfunctie kan verbeteren bij mensen met borstkanker of myelodysplastisch syndroom (verstoorde bloedaanmaak). De studies zagen echter zowel verzwakkende als versterkende effecten op de weerstand (4, 5).
  • Ook recente literatuuroverzichten komen tot onduidelijke resultaten (6, 7).

Voor we hieruit verdere conclusies kunnen trekken, moet dit eerst nog verder onderzocht worden in grote, goed opgezette studies.

Behandeling van nevenwerkingen van kankerbehandelingen

Enkele kleine verkennende studies gingen na of betaglucanen een mogelijk verzachtend effect kunnen hebben op nevenwerkingen van kankerbehandelingen als gevolg van chemotherapie.

• • Enkele van deze studies rapporteerden een verbetering van levenskwaliteit bij inname van paddenstoelensupplementen (7).
  • Deze studies waren echter klein van omvang en laag van wetenschappelijke kwaliteit.

Grote, goed opgezette studies zijn nodig voor we conclusies kunnen trekken.

Voorkomen van kanker

Over het voorkomen van kanker door inname van betaglucanen is er geen wetenschappelijke evidentie.

• • Eén literatuurstudie rapporteerde dat een hogere inname van paddenstoelen samenging met een minder grote kans op maagkanker (8).
  • Deze studie keek enkel naar het verband tussen de inname van betaglucanen, info die de onderzoekers bekwamen via vragenlijsten, en het voorkomen van kanker. Het betrof dus geen gecontroleerde studie die naging of de effectieve inname van betaglucanen invloed had op kankerrisico.

Een beschermend of verergerend effect is niet uit te sluiten, maar er is meer onderzoek nodig voor we conclusies kunnen trekken.

Nevenwerkingen

Betaglucanen, en de paddenstoelen die er rijk aan zijn, worden over het algemeen goed verdragen. In enkele gevallen treden allergische reacties, diarree, spierpijn, misselijkheid of overgeven op (7). Bij supplementen moet je aandacht hebben voor de variatie in dosis van betaglucanen die aanwezig is. Die dosis kan sterk variëren afhankelijk van het productie- en bewaarproces (9).

Interacties met kankerbehandelingen

Er zijn geen negatieve interacties bekend tussen betaglucanen en kankerbehandelingen. Eén kleine dierenstudie gaf aan dat inname van betaglucanen tijdens de behandeling met cisplatine mogelijk kan leiden tot gehoorschade bij ratten (10). Vanuit dierenproeven is het echter nog een stap naar de echte wereld. Het is dus aangewezen om voorzichtig te zijn met een combinatie, maar er is op dit moment onvoldoende bewijs om het af te dwingen.

Andere interacties

Betaglucanen, en de paddenstoelen die ze bevatten, kunnen een suikerverlagend effect in het bloed hebben. Zeker in combinatie met andere suikerverlagende voedingssupplementen is het belangrijk om voorzichtig te zijn (11, 12).

Geraadpleegde databanken:

1. Complementary and Alternative Medicine for Cancer (CAM Cancer), Noorwegen. www.cam-cancer.org. Cam Cancer is niet verantwoordelijk voor de vertaling van hun informatie.
2. Memorial Sloan-Kettering Cancer Center (MSKCC), Verenigde Staten. www.mskcc.org/cancer-care/diagnosis-treatment/symptom-management/integrative-medicine/herbs/search 

1. Wang C, Hou Y. Determination of trace elements in three mushroom samples of basidiomycetes from Shandong, China. Biol Trace Elem Res. 2011;142(3):843-7.
2. Yeh JY, Hsieh LH, Wu KT, Tsai CF. Antioxidant properties and antioxidant compounds of various extracts from the edible basidiomycete Grifola frondosa (Maitake). Molecules. 2011;16(4):3197-211.
3. Wu MJ, Cheng TL, Cheng SY, Lian TW, Wang L, Chiou SY. Immunomodulatory properties of Grifola frondosa in submerged culture. J Agric Food Chem. 2006;54(8):2906-14.
4. Deng G, Lin H, Seidman A, Fornier M, D’Andrea G, Wesa K, et al. A phase I/II trial of a polysaccharide extract from Grifola frondosa (Maitake mushroom) in breast cancer patients: immunological effects. J Cancer Res Clin Oncol. 2009;135(9):1215-21.
5. Wesa KM, Cunningham-Rundles S, Klimek VM, Vertosick E, Coleton MI, Yeung KS, et al. Maitake mushroom extract in myelodysplastic syndromes (MDS): a phase II study. Cancer Immunol Immunother. 2015;64(2):237-47.
6. Steimbach L, Borgmann AV, Gomar GG, Hoffmann LV, Rutckeviski R, de Andrade DP, et al. Fungal beta-glucans as adjuvants for treating cancer patients – A systematic review of clinical trials. Clin Nutr. 2021;40(5):3104-13.
7. Narayanan S, de Mores AR, Cohen L, Anwar MM, Lazar F, Hicklen R, et al. Medicinal Mushroom Supplements in Cancer: A Systematic Review of Clinical Studies. Curr Oncol Rep. 2023;25(6):569-87.
8. Ba DM, Ssentongo P, Pelucchi C, Negri E, Palli D, Ferraroni M, et al. Mushroom consumption and risk of gastric cancer: a pooled analysis within the stomach cancer pooling project and a combined meta-analysis with other observational studies. Eur J Cancer Prev. 2023;32(3):222-8.
9. Brauer D, Kimmons T, Phillips M. Effects of management on the yield and high-molecular-weight polysaccharide content of shiitake (Lentinula edodes) mushrooms. J Agric Food Chem. 2002;50(19):5333-7.
10. Bayindir T, Iraz M, Kelles M, Kaya S, Tan M, Filiz A, et al. The effect of Beta glucan on Cisplatin ototoxicity. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg. 2014;66(2):131-4.
11. Ulbricht C, Weissner W, Basch E, Giese N, Hammerness P, Rusie-Seamon E, et al. Maitake mushroom (Grifola frondosa): systematic review by the natural standard research collaboration. J Soc Integr Oncol. 2009;7(2):66-72.
12. Konno S, Tortorelis DG, Fullerton SA, Samadi AA, Hettiarachchi J, Tazaki H. A possible hypoglycaemic effect of maitake mushroom on Type 2 diabetic patients. Diabet Med. 2001;18(12):1010.