Sint-janskruid

Over de toepassing van sint-janskruid bij kanker(behandelingen) zijn er niet veel studies.

Behandeling van kanker

Tot op heden zijn er geen goed opgezette studies die de toepassing van sint-janskruid bij de behandeling van kanker nagaan. Kleine pilootstudies toonden een positief effect aan van een zalf met sint-janskruid tijdens de behandeling van huidkanker (7) en glioma (hersentumor) (8) op tumorgrootte. Dit soort onderzoek vraagt om verdere bevestiging.

Behandeling van nevenwerkingen van kankerbehandelingen

Tot op heden zijn er geen goed opgezette studies die de toepassing van sint-janskruid bij de behandeling van nevenwerkingen van kankerbehandelingen nagaan. Een kleine pilootstudie toonde een positief effect aan van een zalf met sint-janskruid bij de behandeling van huidontstekingen na radiotherapie (9). Tevens werd het onderzocht voor de behandeling van nevenwerkingen bij borstkankerbehandeling met mogelijk gunstige effecten (10, 11).

Dit soort onderzoek vraagt om verdere bevestiging.

Voorkomen van kanker

Er zijn niet veel studies over Sint-janskruid en het voorkomen van kanker. Een systematische literatuurstudie vond geen bewijzen voor het gebruik van sint-janskruid om borstkanker bij vrouwen in de menopauze te voorkomen (10, 11).

Nevenwerkingen

Sint-janskruid wordt algemeen erkend als veilig en geeft meestal weinig nevenwerkingen, uitgezonderd zeldzame ernstige nevenwerkingen.

Volgende nevenwerkingen komen frequenter voor:

• • hoofdpijn
  • misselijkheid (nausea)
  • droge mond
  • slapeloosheid
  • maagklachten

Sint-janskruid wordt afgeraden bij:

• • zwangerschap
  • borstvoeding

Interacties met kankerbehandelingen

Voedingssupplementen met sint-janskruid kunnen de doeltreffendheid van chemotherapie en pijnstillers beperken (12-19).

Andere interacties

Als je sint-janskruid inneemt in combinatie met klassieke antidepressiva, kan dat leiden tot het zogenaamde serotoninesyndroom (1, 20).

Kenmerken van dat syndroom zijn:

• • beven
  • diarree
  • spierstijfheid
  • verwarring
  • verlaging van de lichaamstemperatuur

Sint-janskruid kan de werking van bepaalde geneesmiddelen die gebruikt worden bij een operatie beïnvloeden. Het gebruik van sint-janskruid wordt afgeraden minstens twee weken vóór de operatie (21, 22).

Verdere interacties zijn beschreven met:

• • HIV-geneesmiddelen (23-25)
  • geneesmiddelen gebruikt bij transplantatie (26-29)
  • geneesmiddelen voor hart- en vaatziekten (1, 30-38)
  • diabetesmedicatie (39)
  • geneesmiddelen tegen hoofdpijn (1)
  • slaapmiddelen (40)
  • alcohol (1)
  • gebruik van orale contraceptiva (41, 42)

Geraadpleegde databanken:

1. Complementary and Alternative Medicine for Cancer (CAM Cancer), Noorwegen. www.cam-cancer.org. CAM Cancer is niet verantwoordelijk voor de vertaling van hun informatie
2. Memorial Sloan-Kettering Cancer Center (MSKCC), Verenigde Staten. www.mskcc.org/cancer-care/diagnosis-treatment/symptom-management/integrative-medicine/herbs/search

1. Barnes J, Anderson LA, Phillipson JD. St John’s wort (Hypericum perforatum L.): a review of its chemistry, pharmacology and clinical properties. J Pharm Pharmacol. 2001;53(5):583-600.
2. Griffith TN, Varela-Nallar L, Dinamarca MC, Inestrosa NC. Neurobiological effects of Hyperforin and its potential in Alzheimer’s disease therapy. Curr Med Chem. 2010;17(5):391-406.
3. Galeotti N, Vivoli E, Bilia AR, Vincieri FF, Ghelardini C. St. John’s Wort reduces neuropathic pain through a hypericin-mediated inhibition of the protein kinase Cgamma and epsilon activity. Biochem Pharmacol. 2010;79(9):1327-36.
4. Linde K, Berner MM, Kriston L. St John’s wort for major depression. Cochrane Database Syst Rev. 2008;2008(4):Cd000448.
5. Shelton RC, Keller MB, Gelenberg A, Dunner DL, Hirschfeld R, Thase ME, et al. Effectiveness of St John’s wort in major depression: a randomized controlled trial. Jama. 2001;285(15):1978-86.
6. Rapaport MH, Nierenberg AA, Howland R, Dording C, Schettler PJ, Mischoulon D. The treatment of minor depression with St. John’s Wort or citalopram: failure to show benefit over placebo. J Psychiatr Res. 2011;45(7):931-41.
7. Kacerovská D, Pizinger K, Majer F, Smíd F. Photodynamic therapy of nonmelanoma skin cancer with topical hypericum perforatum extract–a pilot study. Photochem Photobiol. 2008;84(3):779-85.
8. Couldwell WT, Surnock AA, Tobia AJ, Cabana BE, Stillerman CB, Forsyth PA, et al. A phase 1/2 study of orally administered synthetic hypericin for treatment of recurrent malignant gliomas. Cancer. 2011;117(21):4905-15.
9. Franco P, Potenza I, Moretto F, Segantin M, Grosso M, Lombardo A, et al. Hypericum perforatum and neem oil for the management of acute skin toxicity in head and neck cancer patients undergoing radiation or chemo-radiation: a single-arm prospective observational study. Radiat Oncol. 2014;9:297.
10. Ghazanfarpour M, Sadeghi R, Latifnejad Roudsari R, Khadivzadeh T, Khorsand I, Afiat M, et al. Effects of flaxseed and Hypericum perforatum on hot flash, vaginal atrophy and estrogen-dependent cancers in menopausal women: a systematic review and meta-analysis. Avicenna J Phytomed. 2016;6(3):273-83.
11. Ruan X, Mueck AO, Beer AM, Naser B, Pickartz S. Benefit-risk profile of black cohosh (isopropanolic Cimicifuga racemosa extract) with and without St John’s wort in breast cancer patients. Climacteric. 2019;22(4):339-47.
12. Mathijssen RH, Verweij J, de Bruijn P, Loos WJ, Sparreboom A. Effects of St. John’s wort on irinotecan metabolism. J Natl Cancer Inst. 2002;94(16):1247-9.
13. Frye RF, Fitzgerald SM, Lagattuta TF, Hruska MW, Egorin MJ. Effect of St John’s wort on imatinib mesylate pharmacokinetics. Clin Pharmacol Ther. 2004;76(4):323-9.
14. Smith P, Bullock JM, Booker BM, Haas CE, Berenson CS, Jusko WJ. The influence of St. John’s wort on the pharmacokinetics and protein binding of imatinib mesylate. Pharmacotherapy. 2004;24(11):1508-14.
15. Imai H, Kotegawa T, Tsutsumi K, Morimoto T, Eshima N, Nakano S, et al. The recovery time-course of CYP3A after induction by St John’s wort administration. Br J Clin Pharmacol. 2008;65(5):701-7.
16. Komoroski BJ, Parise RA, Egorin MJ, Strom SC, Venkataramanan R. Effect of the St. John’s wort constituent hyperforin on docetaxel metabolism by human hepatocyte cultures. Clin Cancer Res. 2005;11(19 Pt 1):6972-9.
17. Nieminen TH, Hagelberg NM, Saari TI, Neuvonen M, Laine K, Neuvonen PJ, et al. St John’s wort greatly reduces the concentrations of oral oxycodone. Eur J Pain. 2010;14(8):854-9.
18. Volak LP, Court MH. Role for protein kinase C delta in the functional activity of human UGT1A6: implications for drug-drug interactions between PKC inhibitors and UGT1A6. Xenobiotica. 2010;40(5):306-18.
19. Escudero-Vilaplana V, Collado-Borrell R, Gómez Martínez-Sagrera P, Villanueva-Bueno C, Revuelta-Herrero JL, Gonzalez-Haba E, et al. Complementary and alternative medicine in cancer patients: characteristics of use and interactions with antineoplastic agents. J Cancer Res Clin Oncol. 2023;149(7):2855-82.
20. Ruschitzka F, Meier PJ, Turina M, Lüscher TF, Noll G. Acute heart transplant rejection due to Saint John’s wort. The Lancet. 2000;355(9203):548-9.
21. Lantz MS, Buchalter E, Giambanco V. St. John’s wort and antidepressant drug interactions in the elderly. J Geriatr Psychiatry Neurol. 1999;12(1):7-10.
22. Parker V, Wong AH, Boon HS, Seeman MV. Adverse reactions to St John’s Wort. Can J Psychiatry. 2001;46(1):77-9.
23. Ang-Lee MK, Moss J, Yuan CS. Herbal medicines and perioperative care. Jama. 2001;286(2):208-16.
24. Piscitelli SC, Burstein AH, Chaitt D, Alfaro RM, Falloon J. Indinavir concentrations and St John’s wort. The Lancet. 2000;355(9203):547-8.
25. Patel J, Buddha B, Dey S, Pal D, Mitra AK. In vitro interaction of the HIV protease inhibitor ritonavir with herbal constituents: changes in P-gp and CYP3A4 activity. Am J Ther. 2004;11(4):262-77.
26. de Maat MM, Hoetelmans RM, Math t RA, van Gorp EC, Meenhorst PL, Mulder JW, et al. Drug interaction between St John’s wort and nevirapine. Aids. 2001;15(3):420-1.
27. Ruschitzka F, Meier PJ, Turina M, Lüscher TF, Noll G. Acute heart transplant rejection due to Saint John’s wort. The Lancet. 2000;355(9203):548-9.
28. Breidenbach T, Hoffmann MW, Becker T, Schlitt H, Klempnauer J. Drug interaction of St John’s wort with cyclosporin. The Lancet. 2000;355(9218):1912.
29. Mai I, Störmer E, Bauer S, Krüger H, Budde K, Roots I. Impact of St John’s wort treatment on the pharmacokinetics of tacrolimus and mycophenolic acid in renal transplant patients. Nephrol Dial Transplant. 2003;18(4):819-22.
30. Hebert MF, Park JM, Chen YL, Akhtar S, Larson AM. Effects of St. John’s wort (Hypericum perforatum) on tacrolimus pharmacokinetics in healthy volunteers. J Clin Pharmacol. 2004;44(1):89-94.
31. Jiang X, Williams KM, Liauw WS, Ammit AJ, Roufogalis BD, Duke CC, et al. Effect of St John’s wort and ginseng on the pharmacokinetics and pharmacodynamics of warfarin in healthy subjects. Br J Clin Pharmacol. 2004;57(5):592-9.
32. Eggertsen R, Andreasson A, Andrén L. Effects of treatment with a commercially available St John’s Wort product (Movina) on cholesterol levels in patients with hypercholesterolemia treated with simvastatin. Scand J Prim Health Care. 2007;25(3):154-9.
33. Andrén L, Andreasson A, Eggertsen R. Interaction between a commercially available St. John’s wort product (Movina) and atorvastatin in patients with hypercholesterolemia. Eur J Clin Pharmacol. 2007;63(10):913-6.
34. Gordon RY, Becker DJ, Rader DJ. Reduced efficacy of rosuvastatin by St. John’s Wort. Am J Med. 2009;122(2):e1-2.
35. Lau WC, Welch TD, Shields T, Rubenfire M, Tantry US, Gurbel PA. The effect of St John’s Wort on the pharmacodynamic response of clopidogrel in hyporesponsive volunteers and patients: increased platelet inhibition by enhancement of CYP3A4 metabolic activity. J Cardiovasc Pharmacol. 2011;57(1):86-93.
36. Markert C, Kastner IM, Hellwig R, Kalafut P, Schweizer Y, Hoffmann MM, et al. The effect of induction of CYP3A4 by St John’s wort on ambrisentan plasma pharmacokinetics in volunteers of known CYP2C19 genotype. Basic Clin Pharmacol Toxicol. 2015;116(5):423-8.
37. Gurley BJ, Swain A, Williams DK, Barone G, Battu SK. Gauging the clinical significance of P-glycoprotein-mediated herb-drug interactions: comparative effects of St. John’s wort, Echinacea, clarithromycin, and rifampin on digoxin pharmacokinetics. Mol Nutr Food Res. 2008;52(7):772-9.
38. Schwarz UI, Hanso H, Oertel R, Miehlke S, Kuhlisch E, Glaeser H, et al. Induction of intestinal P-glycoprotein by St John’s wort reduces the oral bioavailability of talinolol. Clin Pharmacol Ther. 2007;81(5):669-78.
39. Tan CSS, Lee SWH. Warfarin and food, herbal or dietary supplement interactions: A systematic review. Br J Clin Pharmacol. 2021;87(2):352-74.
40. Xu H, Williams KM, Liauw WS, Murray M, Day RO, McLachlan AJ. Effects of St John’s wort and CYP2C9 genotype on the pharmacokinetics and pharmacodynamics of gliclazide. Br J Pharmacol. 2008;153(7):1579-86.
41. Hojo Y, Echizenya M, Ohkubo T, Shimizu T. Drug interaction between St John’s wort and zolpidem in healthy subjects. J Clin Pharm Ther. 2011;36(6):711-5.
42. Mischoulon D. Update and critique of natural remedies as antidepressant treatments. Obstet Gynecol Clin North Am. 2009;36(4):789-807, x.
43. Vlachojannis J, Cameron M, Chrubasik S. Drug interactions with St. John’s wort products. Pharmacol Res. 2011;63(3):254-6; author reply 7-8.