Granaatappel (Punica Granatum) is een rode vrucht van de granaatappelplant, een kleine plant oorspronkelijk afkomstig uit Zuidoost-Azië. Ondertussen wordt granaatappel ook gekweekt in China, India, het Middellandse Zeegebied en delen van de Verenigde Staten (1, 2). Het vruchtvlees van de granaatappel bestaat uit talloze rode zaadjes, omgeven door een wit vliesje. De zaadjes zijn niet alleen smakelijk, maar zitten ook boordevol voedingsstoffen, zoals antioxidanten, polyfenolen, vitaminen zoals vitamine C en mineralen zoals kalium en ijzer (3, 4).
Vanwege de hoge concentratie aan antioxidanten en andere voedingstoffen, worden granaatappelsap en granaatappel-extract ook wel eens gebruikt als voedingssupplement. Die supplementen zijn verkrijgbaar in verschillende vormen, zoals capsules, tabletten en vloeistoffen.
Granaatappel wordt wel eens gebruikt bij het voorkomen of behandelen van hart- en vaatziekten, diabetes, ontstekingen, hoge bloeddruk, menopauzale klachten en obesitas (2-11).
Er zijn vooral laboratoriumstudies en studies bij dieren die de toepassing van granaatappel bij de behandeling en preventie van kanker nagingen (2, 12). Vanuit het labo is het echter nog een stap naar de echte wereld. Daardoor is er op dit moment onvoldoende bewijs dat die studies klinisch relevant zijn.
Er zijn ook enkele studies bij patiënten die zich voornamelijk focussen op prostaatkanker. Die studies zijn echter allemaal van lage kwaliteit. De meeste studies zijn klein van omvang en er zijn grote verschillen tussen studies. Er zijn verschillen in:
Dat beperkt hun wetenschappelijke waarde.
Enkele kleine studies onderzochten het effect van granaatappel op tumorgrootte en prostaat-specifiek-antigeen-waarden (PSA-waarden) bij prostaatkanker. PSA is een eiwit in het bloed dat mogelijk gelinkt is aan prostaatkanker.
Op dit moment is er dus geen bewijs dat granaatappel zou helpen om kanker te genezen.
Er is één studie bij patiënten die naging of granaatappel een verzachtend effect zou kunnen hebben op nevenwerkingen van bestralingen of chemotherapie, zoals pijn.
Op dit moment is er onvoldoende bewijs om te stellen dat granaatappel zou helpen bij de nevenwerkingen van kanker.
Er is één kleine studie bij patiënten die de toepassing van granaatappel bij het voorkomen van borstkanker naging. De studie kon geen verschil in borstkankerrisico aantonen na 3 weken inname van granaatappelsap in vergelijking met een placebodrankje (17).
Op dit moment is er onvoldoende bewijs om te stellen dat granaatappel zou helpen om kanker te voorkomen.
Granaatappel wordt algemeen als veilig erkend (5).
Bij hogere dosissen (meer dan 3 g) zouden maag-darmproblemen kunnen optreden, zoals diarree (5, 16, 18).
Heb je al een allergie tegen andere planten? Dan zou er ook een allergische reactie kunnen optreden bij granaatappel (3, 5).
Ben je zwanger of geef je borstvoeding? Er is geen informatie beschikbaar over de veiligheid van granaatappelsupplementen bij zwangerschap en borstvoeding. Meld het zeker aan je arts als je granaatappelsupplementen gebruikt.
Omwille van de antioxidatieve werking zou granaatappel theoretisch het schadelijke effect van behandelingen met een oxiderende werking kunnen verminderen. Voorbeelden van zulke behandelingen zijn radiotherapie, cyclofosfamiden, dacarbazine, platinumanalogen, anthracyclines en de antitumorale antibiotica bleomycine en mitomycine. Vanuit de theorie is het echter nog een stap naar de echte wereld. Er is op dit moment geen bewijs dat dit klinisch relevant is.
Omwille van een mogelijk bloeddrukverlagend effect van granaatappel, moet je theoretisch gezien extra aandachtig zijn als je een verlaagde bloeddruk hebt of een operatie hebt ondergaan. Mogelijk zijn er ook interacties met Warfarine (antistollingsmedicatie) (19). Wees voorzichtig bij het gebruik en meld combinatiegebruik zeker aan je arts.
