Eierstokkanker ontstaat wanneer abnormale cellen zich op een ongecontroleerde manier vermenigvuldigen en zich opeenstapelen tot een tumor. Die kan zich ontwikkelen in een van de eierstokken of in beide – aan het oppervlak ervan of dieper in de eierstok(ken).
Naarmate de kanker vordert, kan die geleidelijk de aangrenzende organen binnendringen, zoals het peritoneum of weefsel dat de buikholte bekleedt, de baarmoeder, de eileiders, de andere eierstok, de urineblaas en het rectum.
Kankercellen kunnen via de lymfevaten uit de oorspronkelijke tumor ontsnappen en de lymfeklieren binnendringen, of via de bloedvaten andere afgelegen organen zoals de long en lever koloniseren om metastasen te vormen. Deze uitzaaiingen bestaan uit kankercellen die uit de eierstokken komen. Ze moeten daarom worden behandeld als eierstokkanker.
Meer weten:
Verschillende risicofactoren verhogen de kans op eierstokkanker.
Uit onderzoek blijkt dat bepaalde factoren het risico op eierstokkanker kunnen verminderen. Het is van belang om mogelijke risico’s en voordelen van deze factoren met je arts te bespreken.
Vrouwen die drie jaar of langer orale contraceptiva hebben gebruikt, hebben 30 tot 50% minder kans om eierstokkanker te krijgen. De vermindering van het risico kan, nadat je bent gestopt met het nemen van de pil, 30 jaar aanhouden
Hoe langer een vrouw na de bevalling borstvoeding geeft, hoe kleiner het risico is op eierstokkanker.
Hoe meer volbrachte zwangerschappen een vrouw had, hoe minder kans ze heeft op eierstokkanker.
Vrouwen met een mutatie in BRCA1- en/of BRCA2-genen of een erfelijke aandoening zoals het Lynch-syndroom, worden vaak geadviseerd de eierstokken en eileiders te laten verwijderen nadat ze een kind hebben gekregen.
In een vroeg stadium van eierstokkanker hebben vrouwen meestal geen bijzondere symptomen. Hierdoor wordt deze kanker vaak laat gediagnosticeerd.
Bij eierstokkanker zijn diverse symptomen mogelijk:
Bij een snelle toename van je tailleomvang na de menopauze is het raadzaam dadelijk je arts te raadplegen.
Bovenstaande symptomen zijn niet specifiek voor eierstokkanker. Ze kunnen een teken zijn van andere, vaak goedaardige, gezondheidsproblemen. Als je een of meer van deze symptomen opmerkt, raadpleeg dan je arts.
Er kan speciale monitoring worden voorzien bij vrouwen met familiale antecedenten. Dit wordt geval per geval besproken met de gynaecoloog.
Meer weten over diagnostische tests met betrekking tot eierstokkanker:
Afhankelijk van het stadium van de kanker zijn verschillende behandelwijzen mogelijk:
Tijdens alle stadia van de behandeling en bij het streven naar een blijvend herstel staat de levenskwaliteit van de patiënt op de lange termijn voorop.
Dat geldt ook op de korte en middellange termijn zodra de ziekte chronisch wordt. In het stadium van de palliatieve zorg, wanneer de ziekte niet meer onder controle te krijgen is, heeft levenskwaliteit absolute prioriteit.
In al deze gevallen zet het medisch team al zijn knowhow in om de levenskwaliteit zo goed mogelijk te bewaken.
Het doel van elke behandeling is om kankercellen te vernietigen. Helaas kunnen hierbij ook gezonde cellen worden beschadigd en bijwerkingen worden veroorzaakt. Deze bijwerkingen kunnen sterk van elkaar verschillen, afhankelijk van de behandeling en de patiënt.
In elk geval is het aangeraden om je arts te vragen aan welke nevenwerkingen je je kan verwachten en waar je op moet letten.
Na ovariëctomie en hysterectomie, het wegnemen van respectievelijk beide eierstokken en de baarmoeder, is het niet meer mogelijk om zwanger te worden.
Ovariëctomie heeft tot gevolg dat je direct in de menopauze terechtkomt. In dat geval kan je plots lichte tot ernstige overgangsklachten krijgen, zoals opvliegers en zweten, gewrichts- en spierpijn, abnormaal verdrietig of bezorgd zijn, vaginale droogheid, vaak moeten plassen, laag libido, pijnlijke seks, hoofdpijn, slaapproblemen, huidveranderingen.
In sommige gevallen kan een behandeling met hormoonsubstitutie worden toegepast die de levenskwaliteit van vrouwen met menopauzeklachten aanzienlijk kan verbeteren.
Als de patiënt na ovariëctomie vruchtbaar wil blijven en op voorwaarde dat haar baarmoeder niet is verwijderd, kunnen voor de ingreep eicellen worden ingevroren, zodat een zwangerschap alsnog mogelijk is.
Meer weten over mogelijke bijwerkingen:
De oncologisch zorgcoördinator is een verpleegkundige, gespecialiseerd in kanker, die zorgt voor de praktische uitvoering van de door het multidisciplinair team voorgeschreven behandeling en die de patiënt de hele duur van zijn of haar zorgtraject in het ziekenhuis begeleidt.
Tijdens je behandeling is de oncologisch zorgcoördinator je belangrijkste aanspreekpunt. Hij of zij maakt integraal deel uit van je zorgteam, woont al je consultaties bij en coördineert al je afspraken. Je zorgcoördinator is makkelijk bereikbaar, telefonisch of via e-mail, om je vragen te beantwoorden.
Na de behandeling is het van belang dat je gezondheidstoestand wordt opgevolgd. Je krijgt een persoonlijk schema van consultaties en aanvullende onderzoeken (bloedonderzoek, beeldvorming…). Die gebeuren in het begin op regelmatige basis, maar vervolgens geleidelijk minder frequent. Als er tussen twee controles nieuwe aandoeningen of symptomen optreden, is het aangeraden zo snel mogelijk je arts op de hoogte te brengen.
Remissie betekent een vermindering of volledige verdwijning van tekens die wijzen op de aanwezigheid van kanker. Als alle symptomen zijn verdwenen, is er sprake van volledige remissie. Dat betekent niet noodzakelijk dat de aandoening volledig en permanent voorbij is. Mogelijk hebben sommige kankercellen het overleefd en zijn ze te klein om te worden gedetecteerd. Maar ze kunnen wel het begin zijn van een toekomstige herval. Pas als er nog een extra periode is overbrugd, waarbij medische onderzoeken geen enkele afwijking of kankercel meer kunnen detecteren, is er sprake van genezing. De duur van deze periode hangt af van het kankertype.
Gemiddeld duurt het vijf jaar voor een kankerpatiënt die geen behandeling meer nodig heeft, genezen wordt verklaard. Maar voor sommige kankertypes kan dat al vroeger gebeuren, terwijl er in zeldzame gevallen na vijf jaar toch nog herval mogelijk is. De algemene regel is dat hoe langer een remissie duurt, hoe groter de kans wordt op blijvende genezing.
Eierstokkanker is de 21e meest voorkomende kanker in België .
In 2021, zijn 602 personen overleden ten gevolge van deze kanker in België.
Deze cijfers zijn gemiddelden. De individuele prognose hangt af van het stadium waarin de ziekte zich bevindt bij diagnose.
