Schildklierkanker ontstaat als abnormale cellen zich ongecontroleerd vermenigvuldigen en zich opeenstapelen tot een tumor. Naarmate het volume van dit gezwel toeneemt, kan het bloed- en lymfevaten binnendringen, evenals omliggende organen of weefsels.
Kankercellen kunnen uit de oorspronkelijke tumor ontsnappen en vervolgens onder andere hersenen, longen, lever en botten koloniseren om metastasen te vormen. Deze uitzaaiingen bestaan uit kankercellen, afkomstig van de tumor in de schildklier. Ze moeten daarom worden behandeld als schildklierkanker.
Een risicofactor verhoogt de kans op kanker, maar niet iedereen met die risicofactor krijgt kanker. Kanker is meestal het resultaat van een combinatie van verschillende risicofactoren. Aarzel niet om je persoonlijke situatie te bespreken met je huisarts.
Geslacht, leeftijd, ioniserende straling, familiale antecedenten en voeding zijn de voornaamste risicofactoren voor schildklierkanker.
Afgezien van beschermende maatregelen tegen ioniserende straling is geen manier bekend om het risico op schildklierkanker te verminderen. Er kunnen wel bepaalde voorzorgsmaatregelen worden genomen:
Blootstelling aan ioniserende straling zoals röntgenstraling en radioactieve neerslag moet zoveel mogelijk worden beperkt. Mensen die tijdens hun werk worden blootgesteld aan ioniserende straling, moeten geschikte beschermende uitrusting gebruiken.
Om je kansen op een lang en gezond leven te vergroten, is het aangeraden niet te roken, overgewicht te vermijden, niet frequent en langdurig te zitten, jezelf te beschermen tegen uv-straling, je alcoholconsumptie sterk te beperken en de voorkeur te geven aan een evenwichtig voedingspatroon dat rijk is aan fruit, groente en volle granen, en dat zo weinig mogelijk verzadigd vet en toegevoegde suikers bevat. Als smaakmaker is met jodium verrijkt keukenzout in kleine hoeveelheden aan te bevelen.
“Bij een kernongeval kan radioactief jodium vrijkomen. Het kan via de luchtwegen of via voedselbesmetting in het lichaam terechtkomen. De schildklier slaat jodium op totdat het verzadigd is en veroorzaakt zo straling van binnenuit. Na langdurige bestraling neemt de kans op kanker aanzienlijk toe.”
“Door op het juiste moment stabiel of niet-radioactief jodium in te nemen, zorg je ervoor dat je schildklier verzadigd is met jodium en geen onstabiel radioactief jodium meer kan opnemen. Jodiumtabletten bieden echter geen bescherming tegen andere radioactieve stoffen. Het is daarom altijd erg belangrijk om snel te schuilen.”
“Het is belangrijk om uzelf te beschermen tegen radioactief jodium:
Als u in de buurt van een nucleaire installatie woont . Alle inwoners van gemeenten binnen een zone van 20 kilometer rond een kerninstallatie (10 km voor IRE Fleurus) worden geadviseerd jodiumtabletten in te zamelen. Deze aanpak is des te belangrijker als u kinderen heeft of van plan bent ze binnenkort te krijgen.”
“Voor onder de 18 jaar.
Hoe jonger u bent, hoe gevoeliger u bent voor de effecten van radioactief jodium. Door het hele land worden gezinnen met kinderen en jongeren tot 18 jaar, maar ook zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, daarom geadviseerd een doosje jodiumtabletten op te halen.”
Bron: nucleairrisico.be
De symptomen en de snelheid waarmee die zich manifesteren, variëren afhankelijk van de aard van de tumor, het volume en de locatie ervan. Symptomen zijn mogelijk pas in een vergevorderd stadium merkbaar.
De meest voorkomende symptomen:
Let wel, deze symptomen zijn niet specifiek voor schildklierkanker. Ze kunnen een teken zijn van andere gezondheidsproblemen. Als je een of meer van deze symptomen opmerkt, raadpleeg dan je arts.
Schildklierkanker wordt niet systematisch gescreend bij de algemene bevolking.
Zijn er afwijkingen of symptomen, dan kan je arts diagnostische tests voorschrijven, bijvoorbeeld een bloedonderzoek of medische beeldvorming.
Als deze onderzoeken de aanwezigheid van kanker bevestigen, volgt een aanvullend onderzoek om de exacte aard en omvang van de ziekte te bepalen. Deze informatie is essentieel om voor de best mogelijke behandeling te kunnen kiezen.
Meer weten over diagnostische tests met betrekking tot schildklierkanker:
Een gespecialiseerd multidisciplinair medisch team bepaalt voor elke patiënt welke de best mogelijke behandeling is. De keuze hiervan hangt af van het kankertype en het stadium waarin de ziekte zich bevindt, maar ook van de algemene gezondheidstoestand van de patiënt en, voor zover mogelijk, van zijn of haar voorkeur.
Tijdens alle stadia van de behandeling en bij het streven naar een blijvend herstel staat de levenskwaliteit van de patiënt op de lange termijn voorop.
Dat geldt ook op de korte en middellange termijn zodra de ziekte chronisch wordt. In het stadium van de palliatieve zorg, wanneer de ziekte niet meer onder controle te krijgen is, heeft levenskwaliteit absolute prioriteit.
In al deze gevallen zet het medisch team al zijn knowhow in om de levenskwaliteit zo goed mogelijk te bewaken.
Meer informatie over palliatieve zorg en levenseinde
Het doel van elke behandeling is om kankercellen te vernietigen. Helaas kunnen hierbij ook gezonde cellen worden beschadigd en bijwerkingen worden veroorzaakt. Deze bijwerkingen kunnen sterk van elkaar verschillen, afhankelijk van de behandeling en de patiënt.
In elk geval is het aangeraden om je arts te vragen aan welke nevenwerkingen je je kan verwachten en waar je op moet letten.
Meer weten over nevenwerkingen van kankerbehandelingen
Als de schildklier helemaal of gedeeltelijk is verwijderd of vernietigd, produceert het lichaam niet langer voldoende schildklierhormonen, die essentieel zijn voor het in stand houden van de stofwisseling. Deze aandoening wordt hypothyreoïdie genoemd.
De klacht gaat gepaard met verschillende symptomen:
Vervolgens wordt hormoontherapie voorgeschreven, waarbij hormonen die normaal door de schildklier worden geproduceerd, worden toegediend. Deze behandeling moet levenslang worden toegepast.
Het innemen van schildklierhormonen na schildklierkanker kan ook de groei van eventuele resterende kankercellen vertragen.
De oncologisch zorgcoördinator is een verpleegkundige, gespecialiseerd in kanker, die zorgt voor de praktische uitvoering van de door het multidisciplinair team voorgeschreven behandeling en die de patiënt de hele duur van zijn of haar zorgtraject in het ziekenhuis begeleidt.
Tijdens je behandeling is de oncologisch zorgcoördinator je belangrijkste aanspreekpunt. Hij of zij maakt integraal deel uit van je zorgteam, woont al je consultaties bij en coördineert al je afspraken. Je zorgcoördinator is makkelijk bereikbaar, telefonisch of via e-mail, om je vragen te beantwoorden.
Na de behandeling is het van belang dat je gezondheidstoestand wordt opgevolgd. Je krijgt een persoonlijk schema van consultaties en aanvullende onderzoeken (bloedonderzoek, beeldvorming…). Die gebeuren in het begin op regelmatige basis, maar vervolgens geleidelijk minder frequent. Als er tussen twee controles nieuwe aandoeningen of symptomen optreden, is het aangeraden zo snel mogelijk je arts op de hoogte te brengen.
Remissie betekent een vermindering of volledige verdwijning van tekens die wijzen op de aanwezigheid van kanker. Als alle symptomen zijn verdwenen, is er sprake van volledige remissie. Dat betekent niet noodzakelijk dat de aandoening volledig en permanent voorbij is. Mogelijk hebben sommige kankercellen het overleefd en zijn ze te klein om te worden gedetecteerd. Maar ze kunnen wel het begin zijn van een toekomstige herval. Pas als er nog een extra periode is overbrugd, waarbij medische onderzoeken geen enkele afwijking of kankercel meer kunnen detecteren, is er sprake van genezing. De duur van deze periode hangt af van het kankertype.
Gemiddeld duurt het vijf jaar voor een kankerpatiënt die geen behandeling meer nodig heeft, genezen wordt verklaard. Maar voor sommige kankertypes kan dat al vroeger gebeuren, terwijl er in zeldzame gevallen na vijf jaar toch nog herval mogelijk is. De algemene regel is dat hoe langer een remissie duurt, hoe groter de kans wordt op blijvende genezing.
Schildklierkanker is de 17e meest voorkomende kanker in België .
In 2021, zijn 70 personen overleden ten gevolge van deze kanker in België.
Deze cijfers zijn gemiddelden. De individuele prognose hangt af van het stadium waarin de ziekte zich bevindt bij diagnose.
