Bij een oppervlakkig en klein melanoom, zonder enig teken van uitbreiding én op voorwaarde dat alle kankercellen met een voldoende veiligheidsmarge kunnen worden verwijderd tijdens de diagnostische excisie, kan deze ingreep worden beschouwd als de enige behandeling die in dit stadium nodig is. Er wordt dan een regelmatige opvolging afgesproken met de dermatoloog.
Na onderzoek van de operatief verwijderde tumor en de grootte ervan, beslissen artsen of er nog meer huid en weefsel rondom het letsel moet worden verwijderd. Een dergelijke definitieve excisie gebeurt meestal onder plaatselijke verdoving.
De operatie gebeurt onder algemene narcose als huidplastiek of lymfeklierdissectie noodzakelijk is. Bij huidplastiek wordt huid van elders gebruikt om de wond te sluiten. Tijdens lymfeklierdissectie verwijdert de chirurg de lymfeklieren waarin de uitzaaiingen zitten en de lymfeklieren daaromheen, uit voorzorg om verdere uitzaaiingen te voorkomen
Soms laat de verwijderde huid een chirurgische wond achter die te groot is om te sluiten. Dan gebeurt er een huidtransplantatie, waarbij meestal een stukje huid uit de dij wordt genomen.
Bij lymfeklierdissectie wordt/worden een lymfeklier of meerdere lymfeklieren in de oksel verwijderd voor analyse. Een schildwachtklierprocedure is een operatie waarbij de chirurg de schildwachtklier opzoekt en verwijdert. Zo is het mogelijk om te onderzoeken of er zich uitzaaiingen in de lymfeklieren bevinden.
Of er kankercellen aanwezig zijn in de lymfeklieren of niet, bepaalt de keuze van de volgende behandelingen.
Immuuntherapie is bedoeld om het immuunsysteem te helpen melanoom te bestrijden. Uit de verschillende soorten immuuntherapieën die kunnen worden gebruikt, zal de arts de meest geschikte kiezen.
Bij doelgerichte therapieën gaat het om behandelingen die zijn ontwikkeld om de groei of verspreiding van kankercellen te blokkeren. Patiënten krijgen een behandeling op maat die hun kanker raakt op zijn zwakste plek. Dergelijke behandelingen zijn meestal niet genezend, maar kunnen wel de overleving sterk verlengen: soms met maanden, in het beste geval zelfs met jaren. Daarom zijn ze vooral aangewezen bij een niet te opereren of uitgezaaide kanker.
Er kunnen verschillende soorten doelgerichte therapie worden gebruikt voor de behandeling van een melanoom en de arts zal bepalen welke de beste voor de patiënt is.
Bij een melanoom met uitzaaiingen kan conventionele chemotherapie worden voorgeschreven. Deze therapie wordt meestal toegepast na het falen van behandelingen zoals immuuntherapie en doelgerichte therapie, of wanneer er een contra-indicatie is voor chemotherapie.
Radiotherapie vernietigt kwaadaardige cellen en wordt zo nauwkeurig mogelijk toegediend op de plaats van de tumor of uitzaaiingen.
Vooral patiënten met een verhoogd risico op herval of met pijn die door uitzaaiingen wordt veroorzaakt, kunnen baat hebben bij radiotherapie.
