Darmkanker wordt het vaakst vastgesteld in de dikke darm, meestal bij de overgang naar de endeldarm. Een opeenhoping van kankercellen die zich ongecontroleerd vermenigvuldigen, vormt een kwaadaardige tumor.
Uit deze tumor kunnen kankercellen ontsnappen en zich nestelen in andere organen zoals lever, maag en longen. In dat geval spreekt men van uitzaaiingen of metastases.
Ook als er sprake is van uitzaaiingen, blijft de behandeling gericht tegen darmkanker, omdat de kankercellen oorspronkelijk uit de darm komen.
Een risicofactor verhoogt de kans op kanker, maar niet iedereen met die risicofactor krijgt kanker. Kanker is meestal het resultaat van een combinatie van verschillende risicofactoren. Aarzel niet om je persoonlijke situatie te bespreken met je huisarts.
Er zijn verschillende risicofactoren die de kans op darmkanker verhogen.
Een gezonde levensstijl verhoogt de kans op een lang en gezond leven. Maar een absolute garantie dat je nooit kanker zal krijgen, bestaat helaas niet.
Preventieve maatregelen om het risico op darmkanker te verminderen:
Geen enkel symptoom is een bewijs van de aanwezigheid van darmkanker. Maar bij een aanhoudende afwijking is het raadzaam je huisarts te raadplegen.
Kankers aan het eind van de dikke darm (endeldarm) kunnen gepaard gaan met bloedverlies uit de anus, sporen van bloed in de ontlasting of op het toiletpapier. Een mogelijk symptoom is ook een onverklaarbare en aanhoudende verandering in het ritme van de ontlasting (constipatie, diarree of afwisseling van beide), valse behoeftes of een afname van het volume van de ontlasting.
Tumoren die zich hoger in de darm bevinden, kunnen lange tijd onopgemerkt blijven. Ze gaan gepaard met vermoeidheid, vaak gekoppeld aan bloedarmoede die wordt veroorzaakt door chronisch klein bloedverlies uit de tumor, onverklaarbaar gewichtsverlies of aanhoudende buikpijn met in de meeste gevallen krampen.
In een vergevorderd stadium kan dikkedarmkanker de doorgang van de ontlasting belemmeren, waardoor ernstige constipatie of zelfs darmobstructie kan ontstaan.
Screening maakt het mogelijk om kanker te ontdekken lang voor de eerste symptomen merkbaar zijn. Hoe eerder darmkanker wordt ontdekt, hoe groter de kans op een succesvolle behandeling.
In België wordt de screening op darmkanker (iFOBT) georganiseerd door de overheid. Die wordt om de twee jaar aangeboden aan mannen en vrouwen van 50 tot en met 74 jaar die geen bijzonder risico lopen.
Zijn er aanhoudende afwijkingen of symptomen merkbaar, dan kan je arts diagnostische tests voorschrijven, zoals een bloedonderzoek of medische beeldvorming.
Als bij deze onderzoeken kanker wordt vastgesteld, kan na een aanvullend onderzoek de exacte aard en omvang van de ziekte bepaald worden. Dat is nodig om de best mogelijke behandeling te kunnen kiezen.
Bij elk geval van kanker stelt een multidisciplinair medisch team van specialisten de best mogelijke behandelmethode vast. Welke behandeling wordt gekozen, hangt af van het kankertype en het stadium waarin de kanker zich bevindt, maar ook van de algemene gezondheidstoestand van de patiënt en, in de mate van het mogelijke, zijn of haar voorkeur.
Tijdens alle stadia van de behandeling en bij het streven naar een blijvend herstel staat de levenskwaliteit van de patiënt op lange termijn voorop.
Dat geldt ook op korte en middellange termijn zodra de ziekte chronisch wordt. In het stadium van de palliatieve zorg, wanneer de ziekte niet meer onder controle te krijgen is, heeft levenskwaliteit absolute prioriteit.
In al deze gevallen zet het medisch team al zijn knowhow in om de levenskwaliteit zo goed mogelijk te bewaken.
Het doel van elke behandeling is om kankercellen te vernietigen. Helaas kunnen hierbij ook gezonde cellen worden beschadigd en bijwerkingen worden veroorzaakt. Deze bijwerkingen kunnen sterk van elkaar verschillen, afhankelijk van de behandeling en de patiënt.
We raden je aan om je arts te vragen welke bijwerkingen je kunt verwachten en waarop je moet letten.
De oncologisch zorgcoördinator is een verpleegkundige, gespecialiseerd in kanker, die zorgt voor de praktische uitvoering van de door het multidisciplinair team voorgeschreven behandeling en die de patiënt de hele duur van zijn of haar zorgtraject in het ziekenhuis begeleidt.
Tijdens je behandeling is de oncologisch zorgcoördinator je belangrijkste aanspreekpunt. Hij of zij maakt integraal deel uit van je zorgteam, woont al je consultaties bij en coördineert al je afspraken. Je zorgcoördinator is makkelijk bereikbaar, telefonisch of via e-mail, om je vragen te beantwoorden.
Na de behandeling is het belangrijk dat je gezondheidstoestand wordt opgevolgd. Je krijgt een persoonlijk schema van consultaties en aanvullende onderzoeken (bloedonderzoek, beeldvorming…). Die gebeuren in het begin op regelmatige basis, maar vervolgens geleidelijk minder frequent. Als er tussen twee controles nieuwe aandoeningen of symptomen optreden, is het belangrijk zo snel mogelijk je arts op de hoogte te brengen.
In het geval van een uitgezaaide herval, bijvoorbeeld, kan een aanvankelijk curatieve behandeling aangewezen zijn voor dikkedarmkanker.
Remissie betekent een vermindering of volledige verdwijning van tekenen die wijzen op de aanwezigheid van kanker. Als alle symptomen zijn verdwenen, is er sprake van volledige remissie. Dat betekent niet noodzakelijk dat de aandoening volledig en permanent voorbij is. Mogelijk hebben sommige kankercellen het overleefd en zijn ze te klein om te worden gedetecteerd. Maar ze kunnen wel het begin zijn van een toekomstige herval. Pas als er nog een extra periode is overbrugd, waarbij medische onderzoeken geen enkele afwijking of kankercel meer kunnen detecteren, is er sprake van genezing. De duur van deze periode hangt af van het kankertype.
Gemiddeld duurt het vijf jaar voor een kankerpatiënt die geen behandeling meer nodig heeft, genezen wordt verklaard. Maar voor sommige kankertypes duurt het minder lang, terwijl er in zeldzame gevallen na vijf jaar toch nog herval mogelijk is. De algemene regel is dat hoe langer een remissie duurt, hoe groter de kans wordt op blijvende genezing.
Darmkanker is de 4e meest voorkomende kanker in België .
In 2021, zijn 2419 personen overleden ten gevolge van deze kanker in België.
Deze cijfers zijn gemiddelden. De individuele prognose hangt af van het stadium waarin de ziekte zich bevindt bij diagnose.
