Kanker is een verzamelnaam voor veel verschillende ziekten. Maar ze hebben allemaal iets met elkaar gemeen: een ongecontroleerde deling van lichaamscellen.
Je kunt kanker krijgen als de werking van bepaalde lichaamscellen wordt verstoord.
Ons lichaam maakt nieuwe cellen aan om te groeien en beschadigde of verouderde cellen te vervangen. Daarbij kan iets misgaan. Soms faalt het beschermingssysteem om schade aan cellen te herstellen. Dan gaan bepaalde cellen zich chaotisch vermenigvuldigen en kan er een gezwel of tumor ontstaan. Die kan goedaardig of kwaadaardig zijn.
Heb je een kwaadaardige tumor, dan zullen de cellen zich afwijkend gedragen. Het gezwel groeit en de kankercellen kunnen omliggende weefsels en organen binnendringen. Daar kunnen ze ook groeien of uitzaaien.
Risicofactoren zoals roken en overgewicht verhogen de kans op kanker, maar dat betekent niet dat ze altijd tot kanker leiden. Kanker is meestal het resultaat van een combinatie van verschillende risicofactoren. Aarzel niet om je persoonlijke situatie te bespreken met je huisarts.
Er zijn twee soorten risicofactoren:
Bepaalde alarmsignalen kan je zelf identificeren. Om significant te zijn moeten ze meer dan 2 weken duren of herhaaldelijk voorkomen. Maar deze symptomen wijzen niet per se op de aanwezigheid van kanker. Ze kunnen ook het gevolg zijn van andere gezondheidsproblemen. Raadpleeg je huisarts om hierover meer duidelijkheid te krijgen.
De meest voorkomende waarschuwingssignalen zijn:
Om vast te stellen of een aanhoudende afwijking aan kanker te wijten is of niet, is medisch advies essentieel. Je huisarts zal de nodige onderzoeken voorschrijven. Bij een vroege diagnose van kanker is vaak een minder ingrijpende behandeling nodig en is de kans op herstel groter.
Via screening kan men kanker of een kankerletsel lang voor het verschijnen van de eerste symptomen ontdekken. Wanneer er al afwijkingen of symptomen merkbaar zijn, worden er doorgaans diagnostische tests uitgevoerd. In vergelijking met diagnostiek maakt screening het mogelijk om de aanwezigheid van kanker in een veel vroeger stadium vast te stellen.
In België zijn er 3 georganiseerde screeningprogramma’s.
Mensen met een verhoogd risico op een bepaalde vorm van kanker kunnen, in overleg met hun huisarts, baat hebben bij een geïndividualiseerde screening. Hierbij worden in bepaalde gevallen andere tests gebruikt dan bij systematische screening.
Bevestigen diagnostische tests de aanwezigheid van kanker, dan worden ze in principe gevolgd door een aanvullend onderzoek. Het doel van dit onderzoek is de exacte aard en omvang van de kanker te bepalen. Op basis daarvan kan voor de best mogelijke behandeling worden gekozen.
In een eerste fase zal de arts de patiënt bevragen en een klinisch onderzoek (laten) uitvoeren. Afhankelijk van het resultaat hiervan, kunnen aanvullende tests worden uitgevoerd.
Belangrijkste diagnostische tests:
Afhankelijk van de soort kanker kunnen specifieke onderzoeken nodig zijn. Ze staan gedetailleerd beschreven op de pagina van het kankertype in kwestie.
Een gespecialiseerd multidisciplinair medisch team bepaalt voor elke patiënt welke de best mogelijke behandeling is. De keuze hiervan hangt af van het kankertype, het stadium waarin de ziekte zich bevindt, maar ook van de algemene gezondheidstoestand van de patiënt en, voor zover mogelijk, van zijn of haar voorkeur. Er zijn verschillende kankerbehandelingen die afzonderlijk of in combinatie worden toegepast.
Belangrijkste behandelingen:
Tijdens alle stadia van de behandeling en bij het streven naar een blijvend herstel staat de levenskwaliteit van de patiënt op lange termijn voorop.
Dat geldt ook op korte en middellange termijn zodra de ziekte chronisch wordt. In het stadium van de palliatieve zorg, wanneer de ziekte niet meer onder controle te krijgen is, heeft levenskwaliteit absolute prioriteit.
In al deze gevallen zet het medisch team al zijn knowhow in om de levenskwaliteit zo goed mogelijk te bewaken.
Na de behandeling is het belangrijk dat je gezondheidstoestand
wordt opgevolgd. Je krijgt een persoonlijk schema van consultaties
en aanvullende onderzoeken (bloedonderzoek, beeldvorming…). Die
gebeuren aanvankelijk op regelmatige basis, maar vervolgens
geleidelijk minder frequent. Als er tussen twee controles nieuwe
aandoeningen of symptomen optreden, is het belangrijk zo snel
mogelijk je arts op de hoogte te brengen.
Heb je nog andere vragen, bel dan naar Kankerinfo: 0800 15 801
Remissie betekent een vermindering of volledige verdwijning van tekenen die wijzen op de aanwezigheid van kanker. Als alle symptomen zijn verdwenen, is er sprake van volledige remissie. Dat betekent niet noodzakelijk dat de aandoening volledig en permanent voorbij is. Mogelijk hebben sommige kankercellen het overleefd en zijn ze te klein om te worden gedetecteerd. Maar ze kunnen wel het begin zijn van een toekomstige herval. Pas als er nog een extra periode is overbrugd, waarbij medische onderzoeken geen enkele afwijking of kankercel meer kunnen detecteren, is er sprake van genezing. De duur van deze periode hangt af van het kankertype.
Gemiddeld duurt het vijf jaar voor een kankerpatiënt die geen behandeling meer nodig heeft, genezen wordt verklaard. Maar voor sommige kankertypes duurt het minder lang, terwijl er in zeldzame gevallen na vijf jaar toch nog herval mogelijk is. De algemene regel is dat hoe langer een remissie duurt, hoe groter de kans wordt op blijvende genezing.
