Niet-melanome huidkankers behoren tot de niet-invasieve huidkankers, waarbij de kans op uitzaaiingen veeleer gering is.
Basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom zijn de meest voorkomende vormen van niet-melanome huidkanker. Er zijn nog andere niet-melanome huidkankertypes, maar die zijn zeldzaam.
Een basaalcelcarcinoom is een kwaadaardig plekje op de huid. Het is de meest voorkomende vorm van huidkanker. Basaalcelcarcinoom groeit langzaam en zaait bijna nooit uit.
Overal op je lichaam kan BCC voorkomen. Maar het meest manifesteert de kanker zich op plaatsen die vaak aan het zonlicht zijn blootgesteld, zoals het gezicht, de handen en onderarmen.
BCC ontwikkelt zich in de diepste cellaag of de basale cellen van de opperhuid. Het is de minst gevaarlijke vorm van huidkanker. Toch is een degelijke behandeling noodzakelijk, anders kan de tumor zich verspreiden en de weefsels onder de huid aantasten. Dan wordt de behandeling moeilijker en neemt de kans op herstel af.
Een plaveiselcelcarcinoom kan er heel verschillend uitzien, maar meestal is er sprake van een ruw knobbeltje, een zweertje of wondje. Het afwijkend plekje op de huid groeit langzaam en kan pijnlijk zijn.
De belangrijkste oorzaak van PCC is ultraviolette straling van de zon of de zonnebank. De kanker komt het meest voor op plekken die het meest aan uv-straling zijn blootgesteld, zoals het gezicht, de hals, de onderarmen en de handen.
De tumor van plaveiselcelcarcinoom groeit doorgaans sneller dan die van basaalcelcarcinoom. Wordt PCC niet behandeld, dan bestaat het risico op uitzaaiingen. Als men de kanker tijdig kan behandelen, is de kans op herstel gunstig.
Als grootste orgaan van het menselijk lichaam heeft de huid een gemiddelde oppervlakte van ongeveer twee vierkante meter.
De huid bestaat uit drie lagen:
In de diepste laag van de opperhuid bevinden zich de pigmentcellen of melanocyten, die melanine produceren. Deze stof doet onze huid bruiner worden als ze aan uv-straling wordt blootgesteld en beschermt ons op die manier tegen verbranding.
De huid funcioneert als een soort barrière, die ons lichaam beschermt tegen onder andere infecties en uv-stralen.
Via de receptoren aan het huidoppervlak kunnen we signalen uit onze omgeving waarnemen. Zo geven de huidzenuwen zintuiglijke en thermische prikkels door aan de hersenen, die deze prikkels omzetten in gevoelens zoals pijn en genot.
Bij de blootstelling aan zonlicht maakt de huid vitamine D aan die de opname van calcium door het spijsverteringskanaal bevordert. Hierdoor kan calcium op de botten worden gefixeerd.
Ten slotte speelt de huid, met name dankzij de zweetklieren, een belangrijke rol bij het reguleren van de lichaamstemperatuur.
Niet-melanome huidkankers, vooral basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom, lijken steeds vaker voor te komen: er worden in totaal bijna 40.000 nieuwe diagnoses per jaar gesteld. Ondanks preventiecampagnes neemt het aantal huidkankers jaar na jaar toe. Huidkanker wordt vaker bij vrouwen vastgesteld dan bij mannen. Onder mensen met een blanke huid is huidkanker het meest voorkomende kankertype.
Van alle huidkankers komt basaalcelcarcinoom de meest voor (70,5%), gevolgd door plaveiselcelcarcinoom (20,5%) en melanoom (8,5%). Andere vormen van huidkanker worden zelden tot bijna nooit vastgesteld.
