Je hebt een relatie

Het is een cliché, maar: als je hier samen door wil, zal je elkaar moeten blijven ‘vinden’. Soms gaat dat vanzelf, maar vaak ook niet. Hoe kom je elkaar tegemoet als het niet vanzelf gaat? Drie cruciale tips: (1) schiet niet meteen in paniek, (2) praat met elkaar en (3) blijf leuke dingen doen met elkaar!

1. SCHIET NIET METEEN IN PANIEK

Accepteer dat er vlak na de diagnose een kortere of langere periode is waarin je elkaar misschien níet vindt. Niet alleen jij hebt tijd nodig om te verwerken dat je ziek bent, ook je partner heeft tijd nodig  Jouw partner kan je misschien niet meteen geven wat je nodig hebt. En je partner kan vinden dat jij te weinig zegt wat je nodig hebt. Jullie kunnen heel anders reageren op de diagnose. Laat het onevenwicht en de verschillen tussen jullie maar even bestaan, zonder er meteen grote conclusies aan te verbinden voor je relatie.

Herken je je in een van deze situaties? Het kan al deugd doen om te weten dat jullie niet het enige koppel zijn die dit ervaart!

• Je partner lijkt onbereikbaar.
  Soms gaan mensen in de totale ontkenning als ze nieuws krijgen dat ze niet willen horen. Dat betekent dat je partner je misschien ontloopt of niet met je over kanker wil praten, terwijl jij dat net wél wil. Dat kan erg pijnlijk zijn.
• Je partner zit je te dicht op je huid.
  Uit bezorgdheid of angst je te verliezen laat je partner je te weinig ruimte om je eigen ding te doen. Of: je partner vraagt, te vaak naar jouw gevoel, hoe het gaat, wat er zich in je hoofd afspeelt, hoe die jou kan helpen. Dat geeft je een gevoel van verstikking. Je weet zelf nauwelijks wat je denkt, voelt of wil!
• Jij en je partner lijken niet langer op dezelfde golflengte te zitten.
  Op het moment dat jij je bang en verdrietig voelt, is je partner net hoopvol over de toekomst. En net als jij het even positief inziet, komt je partner aanzetten met zijn, haar of hun angsten. Jullie lijken er zelden op hetzelfde moment hetzelfde bij te voelen. Vervelend.
• Je bent bang dat je partner alleen bij je blijft uit medelijden.
  Kanker of de behandeling ertegen kan van invloed zijn op je lijf en daarom ook op je zelfbeeld. Ook je onverminderde vruchtbaarheid kan je doen twijfelen aan je aantrekkelijkheid als partner. Je partner kan dan nog zeggen dat die je mooi blijft vinden en een toekomst met je blijft zien ook zonder kinderen, je bent daarmee niet meteen gerustgesteld. Omgekeerd kan je partner het frustrerend vinden dat die niet wordt geloofd.
  
  2. PRAAT MET ELKAAR

Het mooie is: mensen kunnen met elkaar praten om de verschillen tussen elkaar te overbruggen! Dat moet je op een gegeven moment dus wel doen. Dat betekent niet dat die verschillen moeten verdwijnen, maar door te praten kan je elkaars uiteenlopende reactie op de kankerdiagnose wel begrijpen en leren waarderen. Zo’n gesprek kan ongemakkelijk, maar ook bevrijdend zijn.

DEZE TIPS KUNNEN HELPEN VOOR EEN GOED GESPREK

• Zoek een rustig moment en genoeg tijd om te praten.
  Een kwartier voor je familie langskomt voor een etentje is géén goed idee. Je kan de gesprekken zelfs inplannen. Zo kan je je bezorgdheden een beetje opsparen en kan je tussen die zware gesprekken door ook ‘het leven van alledag leven’: over koetjes en kalfjes praten, het huishouden regelen, iets fijns samendoen… Die alledaagse momenten samen leggen een goede basis voor de moeilijkere gesprekken.

• Spreek vanuit jezelf.
  Formuleer je gevoelens en gedachten vanuit het ik-perspectief. “Ik vind het moeilijk om je te bereiken” of “Ik voel me minder aantrekkelijk” klinkt minder aanvallend dan “Jij bent zo onbereikbaar” of “Jij vindt me vast niet meer aantrekkelijk.” Benoem ook je behoeften vanuit het ik-perspectief: “Ik zou het fijn vinden als je meer vraagt hoe het gaat” is uitnodigender dan “Jij moet meer vragen hoe het met me gaat”.
• Vergeet het goede niet.
  Benoem ook wat je waardeert aan je partner, wat wél goed gaat in de relatie.
• Luister naar je partner zonder oordeel.
  Waarom reageert je partner zoals die reageert? Laat hem, haar of hen rustig uitspreken. Je kan wel verhelderende vragen stellen. Bij voorkeur is dat geen eindeloze reeks waaromvragen. Probeer eens formuleringen als: “Wat is de reden dat je besloten hebt om…?”, “Wat probeer je te bereiken door het zo te doen?”

ALS PRATEN MET JE PARTNER MOEILIJK IS

• Vind je het lastig om vanuit jezelf een gesprek op te starten? Kijk samen naar deze documentaire van AYA Eveline en haar vriend Saan over wat kanker voor hun relatie teweegbracht. De docu kan een goed aanknopingspunt zijn voor een gesprek.

• Vraag lotgenoten naar hun ervaringen.
  Je kan op verschillende manieren met hen in contact komen:
  • op een workshop, lezing of activiteit voor AYA’s in een inloophuis. Google op ‘inloophuis voor mensen met kanker’ voor een inloophuis in je buurt.
  • via flaya.org, een groep van jonge mensen uit Vlaanderen en Brussel die geconfronteerd werden met kanker en vanuit hun eigen verhaal iets willen terugdoen voor andere jongeren. Stichting tegen Kanker is partner van FLAYA.
  • via Trefpunt Zelfhulpgroep waar je ook lotgenotengroepen voor mensen met kanker vindt, ook jonge mensen.
  • via de AYA-community bij onze noorderburen. (Als je niet meteen zin hebt om te praten, maar wel over ervaringen van anderen wil lezen, dan kan dat ook via deze AYA-blogs uit Nederland.)

• Raak je er samen niet meteen uit?
  Overweeg dan of je apart of samen een gesprek met een onco-psycholoog kan inplannen.

3. BLIJF LEUKE DINGEN DOENSoms heb je mooi genoeg van al dat praten. Heb ook oog voor licht en lucht in je relatie. Als het kan, blijf dan ook vooral samen (fijne) dingen doen. Een film of serie kijken, iets gaan drinken, een wandelingetje doen…