Eet gezond

Eet gezond

Eet gezonder en verminder het risico op kanker

Uit verschillende studies is intussen wel duidelijk: voeding speelt een rol bij de ontwikkeling van bepaalde vormen van kanker. Bepaalde voedingsfactoren verhogen de kans om kanker te ontwikkelen. Het exacte mechanisme daarachter heeft de wetenschap nog niet kunnen blootleggen, maar er zijn wel genoeg aanwijzingen om je voedingspatroon alvast aan te passen. Alles draait om balans en gezond verstand. Wat je eet, kies je zelf, dus waarom van voeding geen bondgenoot maken om gezond te blijven?

Neem goede eetgewoonten aan

Als je gezond wil blijven, is het belangrijk om elke dag opnieuw te kiezen voor goede eetgewoonten.

Eet met plezier

Kankerpreventie legt steeds meer de nadruk op ‘genieten van eten’. Want wat gaat erboven een gezellige, zelfbereide maaltijd met de mensen die je graag ziet en zo de banden met elkaar aan te halen?

  • Geniet ervan om je maaltijden zorgvuldig te plannen en voor te bereiden
  • Zorg voor een gezellige, rustige sfeer waarin je de tijd kan nemen om met smaak te eten
  • Wees je ervan bewust dat je zorg draagt voor jezelf en je lijf door gezond te eten en daarvan te genieten

Eet plantaardig(er)

Plantaardige voeding is rijk aan vezels en micronutriënten die belangrijk zijn voor je gezondheid.

  • Hoe meer plantaardige vezels je eet, hoe lager je risico op dikkedarmkanker. Dat tonen verschillende studies aan.
  • Fruit en groenten voorkomen ook kankers aan de luchtwegen en het spijsverteringsstelsel (mond, keel, strottenhoofd, neus-keelholte, longen; slokdarm, maag, dikke darm, rectum)
  • Wanneer je veel groenten en fruit op het menu zet, bereik en behoud je een gezond gewicht, een goede reden om er meer van te eten

Onze gezondheidstips:

  1. Eet minstens 250 g fruit per dag. Alle soorten fruit zijn goed voor de gezondheid. De richtlijn, minstens 250 g per dag ofwel 2 porties van 125 g, komt overeen met ongeveer 2 appelen, 2 peren, 2 x 2 pruimen, 2 x 8 aardbeien en ga zo maar door. Varieer en geniet en zorg voor je lichaam.
  2. Eet minstens 300 g groenten per dag. Groenten zijn rijk aan vezels en arm aan calorieën en zouden de basis moeten zijn van een ‘antikankervoedingspatroon’. De Hoge Gezondheidsraad adviseert minstens 300 g groenten per dag.
  3. Ga voor peulvruchten. Peulvruchten zijn een goed alternatief voor vlees. Ze zijn heel rijk aan vezels en je kan ze onbeperkt eten. Bovendien bevatten ze ook zetmeel, een interessante toevoeging aan je voeding. Dus smul van linzen, kikkererwten, spliterwten en bonen in alle kleuren van de regenboog!
  4. Eet minstens 125 g volkorengranen per dag. Nog zo’n topper in de gezonde voeding: volkorengranen of zetmeelhouders. Studies raden minstens 125 g per dag aan. Bruinbrood, volkorenpasta, volle rijst enzovoort zijn de basis van een gezond voedingspatroon.

Biologisch of niet, fruit, groenten, peulvruchten en volkorengranen zijn bondgenoten in een gezonde voeding.

Eet zo weinig mogelijk rood en bewerkt vlees

Wetenschappelijke studies hebben duidelijk aangetoond dat rood en bewerkt vlees eten je risico op colorectale kanker (dikkedarmkanker) verhoogt. Deze vorm van kanker behoort tot de top 3 van meest voorkomende kankers in België, zowel bij mannen als vrouwen. Er is ook een verband vastgesteld tussen het eten van bewerkt vlees en het risico op maagkanker.

Onze gezondheidstips:

  1. Eet niet meer dan 300 g rood vlees per dag. Rood vlees is vlees van runderen, kalveren, varkens, schapen, geiten en paarden – alle soorten vlees behalve gevogelte dus. 
  2. Eet geen bewerkt vlees. Bewerkt vlees is rood of wit vlees dat bewerkt is door het te kruiden, te zouten, roken, drogen of fermenteren om de smaak van het vlees te verbeteren of het vlees langer houdbaar te maken. Die bewerkingsprocessen voegen bewaarmiddelen en andere stoffen toe aan het vlees, zoals zout en nitriet, waarvan bewezen is dat ze kankerverwekkend zijn. Je vermijdt dus maar beter gehakt, spekjes, ham, salami, paté en andere fijne vleeswaren, net als bereide maaltijden of fastfood.
  3. Bak je vlees op lage temperatuur (< 200°C). Vlees bakken op hoge temperaturen (> 200 °C) genereert polycyclische aromatische koolwaterstoffen, die bijzonder kankerverwekkend zijn. Braden, frituren en barbecueën zijn dus af te raden. Op zoek naar een smaakvol alternatief? Voeg volop kruiden en specerijen toe zoals look of rozemarijn en dien het vlees dat je op lage temperatuur hebt gebakken op met een grote portie groenten.
  4. Eet geen donkerbruine of verbrande stukjes vlees

Drink water, geen alcohol of suikerrijke dranken

Alcohol heeft altijd een invloed op je gezondheid en wordt in verband gebracht met een aantal kankers, waaronder leverkanker.

Beperk alcohol

Ook suikerrijke dranken worden sterk afgeraden. Die werken overgewicht in de hand en die factor verhoogt je kans om kanker te ontwikkelen aanzienlijk.

Hou je gewicht op peil

Een gezond gewicht is belangrijk als je het risico op kanker zo laag mogelijk wil houden en andere gezondheidsproblemen wil vermijden.

Een gezond gewicht behouden

Naast gezond eten is ook bewegen belangrijk voor je gezondheid. Dus hop, beweeg wanneer je kan, minstens 30 minuten per dag en in blokken van minstens 10 minuten! Los van die langere beweegsessies wissel je stilzitten ook best af met een keer rechtstaan, je uitrekken, van positie te veranderen… Het ideale doel volgens de Wereldgezondheidsorganisatie? Minstens 10.000 stappen per dag!

Onze gezondheidstips:

  1. Rek jezelf een paar keer per dag uit
  2. Verander regelmatig van werkpositie
  3. Neem de trap in plaats van de lift
  4. Doe je telefoontjes staand of wandelend
  5. Loop regelmatig naar de koffieautomaat of de printer
  6. Plan eens een wandelvergadering of wandel-bijkletsmoment
  7. Ga te voet of met de fiets naar het werk
  8. Parkeer wat verderop als je toch met de auto naar het komt
  9. Leg een playlist van 30 minuten aan, je ideale soundtrack om dagelijks op te bewegen

Feiten en fabels over voeding en kanker

Kanker wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren, die allemaal invloed hebben op het risico om kanker te krijgen. Een gezonde levensstijl is geen garantie dat je van kanker gespaard blijft, maar verhoogt wel je kans om langer en gezond te leven. Je risico op kanker kan je verminderen door je voeding aan te passen, meer te bewegen en je gewicht op peil te houden.

Nu doen er heel wat fabels de ronde over voeding. Lees hier wat klopt en wat niet.

1. Visvetten (omega 3-vetten) beschermen je tegen kanker

FABEL. Ondanks de vele goede eigenschappen die aan omega 3-vetzuren worden toegedicht, is er geen enkel bewijs dat ze ook echt beschermen tegen kanker.

2. Niet-biologische voeding is even waardevol als biologische voeding tegen kanker

FEIT. Biologische voeding eten levert geen enkele aantoonbare garantie om kanker te voorkomen.

3. Borstvoeding beschermt tegen kanker

FEIT. Borstvoeding is goed voor moeder en kind. Ze verlaagt het risico op kanker, overgewicht en andere ziekten.

4. Warme dranken verhogen het risico op kanker

FEIT. Als je vaak gloeiendhete dranken drinkt, verhoogt de kans op slokdarmkanker lichtjes. Koffie en thee drinken vormt geen risico, maar wel als de temperatuur van die drankjes hoger ligt dan 65 ° C.

5. Een glas wijn per dag verlaagt het risico op kanker

FABEL. De enige manier om het risico op kanker te vermijden, is geen alcohol drinken.

6. Zoetstoffen verhogen het risico op kanker niet

NOG NIET WETENSCHAPPELIJK BEWEZEN. Het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) van de WHO boog zich recent over de mate waarin aspartaam een gevaar kan zijn. Experts concludeerden dat de zoetstof “mogelijk kankerverwekkend is voor de mens”, waarmee de stof wordt ingedeeld in groep 2B. De dagelijkse dosis die als zonder risico wordt beschouwd, blijft echter ongewijzigd. Die ADI blijft vastgelegd op 40 mg per kilogram lichaamsgewicht per dag.

De FOD Volksgezondheid wijst erop dat de indeling door de WHO een indicatie geeft dat een stof mogelijk kankerverwerkkend is, maar zegt niets over het risico om kanker te ontwikkelen bij een bepaald bloostellingsniveau.

7. Plantaardige oliën verhogen het risico op kanker

FEIT & FABEL. Er is geen enkel verband tussen de consumptie van plantaardige oliën en het risico op kanker. Ze werken wel overgewicht in de hand, wat dan weer wel verband houdt met bepaalde kankers.

8. Soja in de voeding verhoogt het risico op borstkanker

FABEL. Studies tonen aan dat soja in de voeding het risico op borstkanker niet verhoogt.

9. Er bestaan ‘superfoods’ tegen kanker

FABEL. Kanker wordt veroorzaakt door verschillende factoren. Het is dus onmogelijk om kanker te voorkomen door alleen op je voeding te werken, bijvoorbeeld door superfoods te eten.

10. Zout verhoogt het risico op kanker

FEIT. Overmatig gebruik van zout en zoute voedingsmiddelen verhoogt waarschijnlijk het risico op maagkanker. Een sterke concentratie van zout werkt als bijtend middel en valt het maagslijmvlies aan. Een aanhoudende ontsteking kan na verloop van jaren het risico op maagkanker doen toenemen

11. Een microgolfoven gebruiken verhoogt het risico op kanker

FABEL. Een microgolfoven vergemakkelijkt je leven. Sommige consumenten maken zich zorgen over de straling, maar dat is niet terecht: een microgolfoven is niet gevaarlijk.

12. Voedingsadditieven zijn kankerverwekkend

FEIT & FABEL. Een aantal chemische voedingsstoffen kunnen giftig zijn en mogelijk kankerverwekkend. Toch worden enkele daarvan in de voedingsindustrie gebruikt, tijdens de productie, tijdens de verpakking of als bewaarmiddel. De maximale drempel voor chemische stoffen (of resten daarvan) in voeding is bij wet bepaald. Zo kan het risico op toxiciteit of het kankerverwekkende effect maximaal beperkt of uitgesloten worden.

13. Voedingssupplementen zijn efficiënt tegen kanker

FABEL & FEIT. Reken er niet op. Probeer de nodige voedingsstoffen altijd uit je voeding te halen. Stichting tegen Kanker raadt aan alleen op medisch advies voedingssupplementen te gebruiken.

Sommige voedingssupplementen (onder meer look, aloë vera, antioxidanten, kurkuma, groene thee, en vitamine B) kunnen worden aangeraden aan kankerpatiënten, maar andere moet je dan weer vermijden.

14. Overgewicht is veel minder gevaarlijk dan roken

FABEL. Overgewicht, een ongezonde voeding en te weinig lichaamsbeweging spelen een rol bij zo’n 20% van de kankers. Het is dus bijna even schadelijk als roken.

15. Wie geen overgewicht heeft, maar wel een ‘buikje’, heeft toch een hoger kankerrisico

FEIT. Er lijkt een sterke link te zijn tussen de tailleomtrek en het risico op colorectale kanker (dikkedarmkanker).

Voedingssupplementen

Hier vind je een overzicht van devoor– en nadelen van de meest gebruikte  voedingssupplementen.