Prof. Ilaria Elia

Prof. Ilaria Elia

Hoop voor mensen met uitgezaaid melanoom

Elk jaar krijgen zo’n 4.000 mensen in België te horen dat ze melanoom hebben. De agressieve huidkanker is de zesde meest voorkomende kanker bij mannen en de vierde bij vrouwen. Wordt melanoom vroeg ontdekt en behandeld, dan is de kans op genezing heel groot. Maar als de kanker naar andere organen uitgezaaid is, staat de patiënt een lange en zware tocht te wachten, met een onzeker einde. Een nieuwe ontdekking, gefinancierd door Stichting tegen Kanker, brengt hoop. Interview met Prof. dr. Ilaria Elia, Departement Cellulaire en Moleculaire Geneeskunde, KU Leuven.

Wat is het doel van uw onderzoek?

“Wij zoeken naar manieren om het immuunsysteem beter te wapenen tegen kanker, wat kan leiden tot een effectievere immuuntherapie. Niet alleen voor melanoom, maar ook voor andere kankers.”

Wat houdt het onderzoek in?

“Wij willen begrijpen hoe kankercellen en immuuncellen via hun metabolisme op elkaar inwerken. Net zoals ons lichaam voedsel en energie nodig heeft om te kunnen functioneren, hebben kankercellen en immuuncellen voedingsstoffen nodig. Binnen de tumor concurreren die cellen voor dezelfde hulpbronnen, en die competitie kan een invloed hebben op hoe goed het afweersysteem in staat is om op de kanker te reageren.”

Kankercellen hebben een grote behoefte aan energie?

“Kankercellen hebben heel veel energie nodig om te kunnen groeien, zich te verdedigen en uit te zaaien. Ze nemen grote hoeveelheden voedingsstoffen tot zich, heel vaak stoffen die de immuuncellen ook nodig hebben om hún werk te kunnen doen. Zijn de kankercellen met die voedingsstoffen weg, wat vaak zo is, dan raken de immuuncellen uitgehongerd en hebben ze de kracht niet meer om tegen de kanker te vechten. Kankercellen zijn zelfs in staat hun metabolisme te veranderen om meer van bepaalde stoffen te kunnen opnemen, zodat ze meer ‘brandstof’ hebben.”

Vanwaar de focus op melanoom?

“Melanoom is een goede kanker om te bestuderen voor wie immuuntherapie effectiever wil maken. Ons immuunsysteem is normaal gezien in staat om melanoomkankercellen te vernietigen, maar slaagt daar niet in bij uitzaaiingen. Immuuntherapie, de behandeling die ons eigen afweersysteem gebruikt om de kankercellen te doden, werkt goed bij melanoom, maar is geen succes bij uitgezaaid melanoom. Hoe komt dat? Dat is interessant. Wij zoeken naar een verklaring én een oplossing.”

Hoever staat u met uw onderzoek? Wat hebt u al ontdekt?

“Wij hebben ontdekt dat agressieve kankercellen — zoals melanoomcellen — het aminozuur proline gebruiken om aan het immuunsysteem te ontsnappen. We geloven dat het blokkeren van de proline-aanmaak de immuuncellen krachtiger kan maken en de verspreiding van kankercellen kan verminderen. Als verder onderzoek dat bevestigt, ligt de weg open voor een immuuntherapie die effectiever is bij uitgezaaide melanoomkanker.”

Hoe belangrijk is de steun van Stichting tegen Kanker voor u?

“Zonder de steun van Stichting tegen Kanker zou ons onderzoek niet bestaan. Dat geldt niet alleen voor ons project. Het is dankzij de voortdurende financiering dat onderzoekers kanker beter leren begrijpen, nieuwe therapieën kunnen ontwikkelen en een toekomst kunnen creëren waarin meer mensen kanker overleven.”